Wat doet nicotine met je hersenen?
Nicotine zit in tabak, de meeste vapes (e-sigaretten) en snus (nicotinezakjes). Nicotine heeft een effect op je hersenen en op je lichaam. Op deze pagina lees je meer over het effect van nicotine op de hersenen.
Nicotine is heel verslavend
Nicotine is één van de meeste verslavende stoffen die er bestaan. Iemand kan al na een paar dagen verslaafd zijn aan nicotine. Dat betekent dat iemand niet meer zonder kan. Hoe snel iemand verslaafd raakt aan nicotine hangt van een aantal dingen af:
- hoeveel nicotine iemand binnenkrijgt
- hoe vaak iemand nicotine binnenkrijgt
- hoe snel de nicotine de hersenen bereikt
Je lichaam breekt nicotine snel af. Binnen 2-3 uur is ongeveer de helft van de nicotine afgebroken. Dan is de hoeveelheid nicotine in iemands bloed een stuk lager. Iemand die verslaafd is aan nicotine kan dan ontwenningsverschijnselen krijgen. Het lichaam en de hersenen schreeuwen als het ware om nicotine. Diegene kan dan last krijgen van hoofdpijn, enorme trek om te roken of vapen, trillen en zweten. Ook kan hij of zij prikkelbaar, chagrijnig of juist somber zijn.
Als diegene dan weer nicotine binnenkrijgt door te roken of vapen, verdwijnen de ontwenningsverschijnselen weer. Het lijkt dan alsof roken of vapen zorgt voor rust of ontspanning. Maar eigenlijk rookt iemand alleen de ontwenning weg.
Effect van nicotine
Nicotine veroorzaakt een milde roes die een paar minuten duurt. Het werkt stimulerend en tegelijkertijd kalmerend. Nicotine heeft een effect op verschillende neurotransmitters in de hersenen, zoals dopamine en adrenaline. Dat zijn stoffen die voor een bepaald gevoel of humeur kunnen zorgen.
Deze effecten duren maar heel kort. Als iemand verslaafd is aan nicotine, krijgt die persoon al na een paar uur ontwenningsverschijnselen. Die kunnen een heel vervelend gevoel geven en iemand kan daar veel last van hebben. Dan krijgt iemand erge zin om te roken of vapen om van die ontwenningsverschijnselen af te komen. Willen roken of vapen wordt dan móeten roken of vapen. Iemand is dan afhankelijk van de nicotine en kan zich niet meer ‘normaal’ voelen zonder.
Nicotine schadelijk voor hersenen jongeren en kinderen
Tussen de 10 en 25 jaar zijn de hersenen van kinderen en jongeren volop in ontwikkeling. Vooral de delen van de hersenen die iemand nodig heeft om goed te kunnen plannen, organiseren en gevolgen op lange termijn te kunnen inschatten. Nicotine houdt deze ontwikkeling tegen. Die ontwikkeling is na iemands 25e levensjaar niet meer in te halen.
Jongeren die tussen 10 en 25 jaar regelmatig nicotine binnen krijgen hebben meer kans om op latere leeftijd problemen te krijgen met concentreren. Ook hebben ze meer kans om een angststoornis of depressie te krijgen. Ze lopen ook meer risico om verslaafd te raken aan andere middelen (zoals alcohol) of gedrag (zoals gokken).
Waar hangt het effect van nicotine van af?
Hoeveel een persoon merkt van nicotine, heeft te maken met hoe vaak en hoeveel nicotine iemand gebruikt. Ook hangt het af van of diegene eraan gewend is. Daarnaast maakt het uit hoe iemand nicotine binnenkrijgt. Nicotine inademen is bijvoorbeeld verslavender dan nicotine kauwen. Bij inademen merkt iemand ook sneller effect. Dat komt omdat de nicotine sneller de hersenen bereikt via de longen dan via de mond.
Als iemand meer nicotine binnenkrijgt dan hij of zij gewend is kan dat zorgen voor spanning, een onrustig gevoel en minder concentratie.
Op deze pagina lees je meer over het effect van nicotine op je lichaam.