Hoe komt het dat nicotine zo verslavend is?
Nicotine lijkt op een stofje dat al in het lichaam aanwezig is: acetylcholine. In de hersenen zijn zogenaamde ‘receptoren’ waar dat stofje als het ware op ‘klikt’. Als die klik gebeurt stuurt de hersencel een signaal. Bijvoorbeeld dat er dopamine gemaakt moet worden.
Als iemand rookt of vapet, neemt de nicotine de plek van acetylcholine in op de receptor. Maar iemand kan veel meer nicotine inademen via een sigaret of vape, dan dat het lichaam acetylcholine kan maken. De hersenen gaan steeds meer receptoren maken waar al die nicotine op kan klikken. Als iemand vervolgens niet rookt, blijven deze nicotinereceptoren leeg. Dan gaan ze als het ware ‘schreeuwen’ om nicotine. Iemand voelt zich rot en krijgt erge zin om te roken. Soms zo erg dat die persoon niet meer zonder nicotine kan. Dat noemen we een nicotineverslaving.
Bekijk hier een video hoe een nicotineverslaving werkt
Bekijk ook de video ‘Wat is verslaving?’ in 9 verschillende talen
Stoppen met roken of vapen
Iemand die rookt heeft dus veel nicotinereceptoren die gewend zijn om nicotine te krijgen. Als diegene stopt met roken, kunnen deze nicotinereceptoren gaan ‘schreeuwen’ om nicotine. De persoon kan zich onrustig en prikkelbaar voelen. Iemand is chagrijnig, heeft hoofdpijn of slaapt slecht. Diegene kan ook gaan trillen en zweten. Dat noemen we ontwenningsverschijnselen.
Lees hier meer over ontwenningsverschijnselen en hoe je daarmee omgaat
Beter nooit meer roken, ook niet één sigaretje
Als iemand stopt met roken wennen de nicotinereceptoren na een tijdje aan de nieuwe situatie. Namelijk dat ze geen nicotine meer krijgen. Dan worden ze ‘stil’ en worden de ontwenningsverschijnselen veel minder erg. Maar de nicotinereceptoren gaan niet weg. Als iemand dan gaat roken of vapen worden ze weer actief. Daarom is het geen goed om ook maar één sigaretje te roken als iemand al een hele tijd gestopt is.
De gewoonte aanpassen
De lichamelijke verslaving aan nicotine duurt niet lang. Meestal een paar weken. Het kan lastiger zijn om de gewoonte van het roken aan te passen in iemands leven. Iemand die gewend is om op bepaalde momenten te roken, moet nu iets anders daarvoor in de plaats doen. Dan kan iemand nog vaak denken aan het roken.
Lees hier meer over stoppen met roken en hoe je dat volhoudt tijdens moeilijke momenten
Stoppen met roken of vapen?
Stoppen met roken of vapen is altijd een goed idee, maar door de verslaving kan dat lastig zijn. Op de website ikstopnu.nl vind je handige tips en hulp bij het stoppen met roken en stoppen met vapen.